Банк счетларыннан урлау урлау белән бәйле җинаятьләр саны арта.
Мондый җинаятьләрнең иҗтимагый куркынычының югары дәрәҗәсе аларның үзенчәлеге белән раслана - аларны махсус белемнәре булган һәм нәкъ менә криминаль максатларда техник чараларны кулланучы затлар гына эшли ала, бу гражданнарның милек хокукын гына түгел, банк серләрен дә бозуга китерә. Гадәттә зыян күрүчеләр булып халыкның социаль яктан зәгыйфь катламнарының: пенсионерлар, балигъ булмаганнар, эшсез калган һәм финанс кыенлыкларын кичерүче гражданнар тора.
Гражданнарга уяу булырга, шалтыратуларга һәм нинди дә булса бонусларны, товарларны көчләп тагуларга, банк карталарын һәм телефоннарын куллану юлы акча күчерүләргә ышанмаска кирәк.
Хәзерге вакытта IT-технологияләр кулланып кылына торган 9 төрле акча урлау формасы киң таралган:
1. Игъланнар сайтларын кулланып кылынган урлаулар.
Җинаятьче белдерүләр сайтларында ("Авито", "Юла" һ.б.) нинди дә булса товарны сату яки мәҗбүри шарты алдан өлешчә яки тулы түләү булган хезмәт күрсәтү турында мәгълүмат урнаштыра, шуннан соң акча урлана, урнаштырылган игълан блоклана.
2. Социаль челтәрләр битләрен вату белән бәйле урлаулар.
Күрсәтелгән очракта кулланучыларның акчаларын урлау җинаятьче "ВКонтакте", "Одноклассники", "Инстаграм" социаль челтәрләрендә ватылган битләрдән логиннарны сатып алу юлы белән, яки аларны мөстәкыйль ватып, төрле сылтаулар астында, беренче чиратта, булган бәхетсезлеккә бәйле рәвештә, "хыялга" акча җыю һ.б. бәйле рәвештә, язылучыларга финанс ярдәме күрсәтү турындагы хәбәрләрне урнаштыру юлы белән алдап гамәлгә ашырыла.
3. Түләүле телефон номерлары белән бәйле урлаулар.
Бу очракта абонентка килеп чыккан бәхетсезлек, элемтә тарифы үзгәрү, элемтә белән проблемалар белән бәйле рәвештә кәрәзле телефоннан күрсәтелгән номерга шалтырату, банк картасыннан акча күчерү үтенече белән SMS-хәбәр килә. Мондый хәбәр килгән телефон номерына шалтыратканда, абонент линиядә тоткарлана һәм көтү вакыты дәвамында аның мобиль счетыннан акча урлана.
4. Интернет-кибетләр кулланып кылынган акча урлаулар.
Җинаятьче берничә виртуаль номерны (күбесенчә 8-800-., 8-495-) терки һәм аларны товарлар сату буенча төзелгән Интернет-сайтта контакт өчен дип күрсәтә. Алга таба сатып алучылардан заказлар ала һәм товар өчен түләнгән акчаларны урлый.
5. «Фишинг» кулланып урлаулар.
Интернет-мошенниклыкның почта һәм SMS-рассылкалар, реклама белдерүләре һ.б. ярдәмендә банк карталары счетларында акча алу өчен тәкъдим ителә торган банк оешмаларының рәсми сайтларының, Интернет мәйданчыкларының һәм кибетләрнең төгәл күчермәләре булган битләренә сылтамалар булган билгеле бер гамәлләрне башкару юлы белән башкарыла торган иң киң таралган төрләреннән берсе булып тора.
6. Банк картасын блоклау яки акчаларны күчерүне булдырмау сылтавы белән кылынган акча урлаулар.
Җинаятьче абоненент яки виртуаль (8-800-... 8-495-...) номерлар зыян күрүченең телефонына шалтырата, үзе белән банкның куркынычсызлык хезмәте хезмәткәре яки хокук саклау органы хезмәткәре буларак таныштыра һәм банк картасыннан акчаларны санкцияләнмәгән рәвештә күчерү омтылышы, кредит алу, шикле операцияләр турында хәбәр итә, аларны булдырмау өчен банк картасының контроль мәгълүматларын бирергә яки кирәкле операцияләрне башкару өчен банкоматка килергә куша. Кайвакыт потенциаль корбанны ышандыру өчен яшәү урыны буенча почта тартмасына хокук саклау органнары исеменнән банк картасыннан урлау фактын тикшерү турында ялган хәбәрнамә китерелә һ.б..
7. "Ялган" хокук саклау органнары хезмәткәрләре катнашында урлаулар.
Бу очракта җинаять кылучы абонентның телефонына шалтыратып, үзен хокук саклау органнары һәм прокуратура җитәкчеләренең берсе дип таныштыра, аның абонент счетын тулыландыру яки финанс характерындагы хезмәт күрсәтүне сорап мөрәҗәгать итә. Кагыйдә буларак, әлеге караклык ысулы эшкуарлык яисә башка гавами эшчәнлек белән шөгыльләнүче затларга юнәлдерелгән, алар, хокук саклау органнарына хөрмәт һәм ышаныч принцибына таянып, таләп ителгән акча суммаларын банк терминалы аша яки башка финанс хезмәтләре аша күчерәләр.
8. Бәхетсезлеккә эләккән туганына ярдәм сылтавы белән кылынган урлаулар.
Күрсәтелгән ысул белән зыян күрүченең стационар яки абонент номерына җинаятьче шалтырата, ул, туганы булып мөрәҗәгать итеп, бәлагә эләгүе турында хәбәр итә (юл-транспорт һәлакәте килеп чыккан һәм кешене бәрдергән, кем беләндер сугышкан һ.б.), шуннан соң трубканы үзен полиция хезмәткәре булып таныштырган башка кешегә тапшыра, ул аерым түләү өчен җинаять эше кузгатудан баш тарту мөмкинлеге турында хәбәр итә.
9. Ялгыш акча күчерү.
Бу очракта абонентка ике SMS-хәбәр килә, шуларның берсе аның счетына "Мобиль акча күчерү" хезмәте ярдәмендә акча күчерү, икенчесе - билгесез заттан операцияне хаталы кылу, акчаны кире кайтару үтенече турында белән. Чынлыкта зыян күрүче счетына акча килми, алдакчыга аның үз финанслары күчерелә.
Яңа коронавирус инфекциясе барлыкка килү белән бәйле пандемия вәзгыяте алдакчылар игътибарыннан китмәде.
Хокук саклау органнары акча урлау фактларын, эпидемия вакытында эшсез вакыт өчен компенсация түләү турында СМС-хәбәрнамәләр юллау юлы белән урлаулар теркәлә, аны алу өчен банкка шалтырату тәкъдим ителә; "лаборатория хезмәткәрләре" тарафыннан, авырулар белән контактларга бәйле рәвештә, ашыгыч анализ бирү кирәклеге турында, үзизоляция режимын үтәү максатларында, бригада анализны өйгә килеп алсын өчен алдан түләү сорала торган шалтыратулар.
Ике очракта да зыян күрүчеләрнең банк картасы счеты турында мәгълүматлар алына һәм аннан акчалар урлана.
Мондый төрдәге җинаятьләр кылынганда кичекмәстән полиция органнарына мөрәҗәгать итәргә кирәк.