Кайбыч районы прокуратурасы аңлата
Наркотикларның законсыз әйләнеше өлкәсендә җинаятьләр һәм хокук бозулар кылган өчен җинаять һәм административ җаваплылык
Наркотиклар һәм психотроп матдәләрнең законсыз әйләнеше өчен административ һәм җинаять җаваплылыгы каралган, аңа 16 яшькә җиткән кешеләр җәлеп ителергә мөмкин.
Россия Федерациясе Хөкүмәтенең 30.06.998 no 681 карары белән Россия Федерациясендә контрольгә алынырга тиешле наркотиклар, психотроп матдәләр һәм аларның прекурсорлары исемлеге расланган. Административ җаваплылыкның җинаять җаваплылыгыннан төп аермасы наркотиклар яки психотроп матдәләр, шулай ук наркотиклар яки психотроп матдәләр булган үсемлекләр, яки аларның күрсәтелгән чаралар һәм матдәләр булган өлешләре күләмендә.
Наркотиклар һәм психотроп матдәләрне законсыз сатып алу, саклау, ташу, җитештерү, сату максатысыз эшкәртү җинаять санала (РФ ҖК 228 маддәсе);
законсыз җитештерү, сату яки күчерү (РФ ҖК 228.1 маддәсе);
Наркотиклар яки психотроп матдәләр әйләнеше кагыйдәләрен бозу (РФ ҖК 228.2 маддәсе) наркотиклар яки психотроп матдәләр прекурсорларын законсыз сатып алу, саклау яки ташу, шулай ук наркотиклар яки психотроп матдәләр прекурсорлары булган үсемлекләрне яки аларның нркотик матдәләр прекурсорлары булган өлешләрен законсыз сатып алу, саклау яки ташу яки психотроп матдәләр (РФ ҖК 228.3 маддәсе);
наркотиклар яки психотроп матдәләр прекурсорларын законсыз җитештерү, сату яки җибәрү, шулай ук наркотиклар яки психотроп матдәләр прекурсорлары булган үсемлекләрне яки аларның наркотиклар яки психотроп матдәләр прекурсорлары булган өлешләрен законсыз сату яки җибәрү (РФ ҖК 228.4 маддәсе), наркотикларны урлау яки талап алу психотроп матдәләр, шулай ук наркотиклар яки психотроп матдәләр булган үсемлекләр, яки наркотиклар яки психотроп матдәләр булган аларның өлешләре (РФ ҖК 229 маддәсе);
наркотиклар, психотроп матдәләр, аларның прекурсорлары яки аналоглары, наркотиклар, психотроп матдәләр яки аларның прекурсорлары булган үсемлекләр, яки наркотиклар, психотроп матдәләр яки аларның прекурсорлары булган, махсус контроль астында булган һәм наркотиклар яки психотроп матдәләр ясау өчен кулланыла торган өлешләр, кораллар яки җиһазлар контрабандасы (ст. 229.1 РФ ҖК) куллануга тартылу (РФ ҖК 230 маддәсе);
наркотик матдәләр булган үсемлекләрне законсыз үстерү (РФ ҖК 231 маддәсе);
притоннарны оештыру яки тоту яки наркотиклар, психотроп матдәләр яки аларның аналогларын куллану өчен биналарны системалы рәвештә бирү (РФ ҖК 232 маддәсе);
наркотиклар яки психотроп матдәләр алу хокукына ия булган рецептларны яки башка документларны (РФ ҖК 233 маддәсе), сату максатларында көчле тәэсир итүче яки агулы матдәләрнең законсыз әйләнешен (РФ ҖК 234 маддәсе)законсыз бирү яки ялганлау;
шулай ук яңа потенциаль куркыныч психоактив матдәләрнең законсыз әйләнеше (РФ ҖК 234.1 маддәсе).
Наркотикларның законсыз әйләнеше өлкәсендә күрсәтелгән җинаятьләр өчен 16 яшькә җиткән кешеләр җинаять җаваплылыгына тартыла. Наркотиклар һәм психотроп матдәләрне урлау һәм талап алу өчен җинаять җаваплылыгы 14 яшьтән башлана.
Әгәр җинаятьләрнең берсе җинаять җаваплылыгына тарту яше җиткәнче кылынган икән, полиция балигъ булмаганнар эшләре буенча комиссияләр белән берлектә хокуксыз гамәлләр кылган кешегә, шулай ук аның әти-әнисенә (законлы вәкилләренә) тәэсир итү чараларын куллана. Кулланылган чараларның характеры җинаять җаваплылыгы белән чагыштырганда азрак катгый.
РФ ҖКДА наркоманиягә каршы көрәшнең җинаять-хокукый чараларына РФ ҖК 228 маддәсенә искәрмә мөһим өстәмә булып тора, анда наркотиклар белән законсыз гамәлләр вакытында җинаять җаваплылыгыннан азат итүнең махсус төре каралган. Аның нигезендә наркотикларны яки психотроп матдәләрне үз теләге белән тапшырган һәм аларның законсыз әйләнеше белән бәйле җинаятьләрне ачуга яки туктатуга, аларны кылган кешеләрне фаш итүгә актив ярдәм иткән кеше әлеге җинаять өчен җинаять җаваплылыгыннан азат ителә.
РФ Җинаять кодексының 228 маддәсенә искәрмәдә җинаять җаваплылыгыннан азат итүнең махсус төре каралган: наркотикларны яки психотроп матдәләрне үз теләге белән тапшырган һәм аларның законсыз әйләнеше белән бәйле җинаятьләрне ачуга яки туктатуга, аларны кылган затларны фаш итүгә актив ярдәм иткән кеше әлеге җинаять өчен җинаять җаваплылыгыннан азат ителә.
Күрсәтелгән өлкәдә җинаятьләр өчен җаваплылык 100 мең сумнан алып гомерлеккә ирегеннән мәхрүм итүгә кадәр, РФ ҖК 228.1 маддәсенең 5 өлешендә каралган.
Әйтик, узган елның декабрендә ТР буенча ЭЭМ һәм Кайбыч районы буенча Россия ЭЭМ хезмәткәрләре Бергәләп Кайбыч районының Мурали авылында оператив - эзләү чаралары һәм тикшерү чаралары нәтиҗәсендә порошоклы матдәләр салынган төрле савытлар, шулай ук тыелган матдәләрне синтезлаганда кулланылган дип фаразланган башка әйберләр табылды һәм тартып алынды. Законсыз әйләнештән аеруча зур күләмдә синтетик наркотиклар алынган.
Әлеге факт буенча РФ ҖК 228.1 маддәсенең 5 өлеше буенча җинаять эше кузгатылган. Хәзерге вакытта өч шикләнелүчегә карата суд тарафыннан сак астында сак чарасы сайланган. Эш буенча тикшерү эшләре дәвам итә.
Җинаять җаваплылыгы белән беррәттән наркотикларның законсыз әйләнеше белән бәйле хокук бозулар өчен дә административ җаваплылык каралган.
Административ җаваплылык түбәндәге очракларда башлана:
1) наркотикларны, психотроп матдәләрне яки аларның аналогларын законсыз әйләнештә тотканда һәм наркотик чаралар яки психотроп матдәләр булган үсемлекләрне законсыз сатып алганда, саклаганда, ташыганда яки наркотик чаралар яки психотроп матдәләр булган аларның өлешләрен йөрткәндә – административ хокук бозулар турында Россия Федерациясе кодексының 6.8 статьясы;
2) наркотикларны табиб билгеләмичә яки яңа потенциаль куркыныч психоактив матдәләр кулланганда РФ Административ хокук бозулар Кодексының 6.9 маддәсе;
3) наркотиклар яки психотроп матдәләр куллану белән бәйле рәвештә диагностикадан, профилактик чаралардан, наркоманиядән дәваланудан һәм (яки) медицина һәм (яки) социаль реабилитациядән табиб билгеләмәсесез яки яңа потенциаль куркыныч психоактив матдәләр кулланудан качкан очракта 6.9.1 статья. РФ КоАП;
4) балигъ булмаган баланы алкогольле һәм спиртлы продукция, яңа потенциаль куркыныч психоактив матдәләр яки наркотиклар куллануга җәлеп иткәндә РФ Административ хокук бозулар Кодексының 6.10 маддәсе;
5) наркотикларны, психотроп матдәләрне яки аларның прекурсорларын, наркотиклар яки психотроп матдәләр булган үсемлекләрне яки аларның прекурсорларын, наркотиклар яки психотроп матдәләр булган өлешләрен яки аларның прекурсорларын, яңа потенциаль куркыныч психоактив матдәләрне пропагандалаганда РФ Административ хокук бозулар Кодексының 6.13 маддәсе;
6) наркотиклар яки психотроп матдәләр ясау өчен кулланыла торган кораллар яки җиһазлар әйләнеше кагыйдәләрен бозганда РФ Административ хокук бозулар кодексының 6.15 маддәсе;
7) наркотик чаралар, психотроп матдәләр һәм аларның прекурсорлары әйләнеше кагыйдәләрен яки наркотик чаралар яки психотроп матдәләр булган үсемлекләрне яисә аларның наркотик чаралар яки психотроп матдәләр булган өлешләрен яисә аларның прекурсорларын саклау, исәпкә алу, сату, сату, ташу, сатып алу, куллану, кертү, чыгару яки юк итү кагыйдәләрен бозган очракта – РФ Административ хокук бозулар кодексының 6.16 маддәсе;
8) наркотиклар яки психотроп матдәләр прекурсорларын законсыз сатып алу, саклау, ташу, җитештерү, сату яки җибәргәндә, шулай ук наркотиклар яки психотроп матдәләр прекурсорлары булган үсемлекләрне яки аларның наркотиклар яки психотроп матдәләр прекурсорлары булган өлешләрен законсыз сатып алу, саклау, ташу, сату яки җибәргәндә – ст. 6.16.1 РФ Административ хокук бозулар кодексының;
9) наркотиклар яки психотроп матдәләр яки аларның прекурсорлары булган үсемлекләрнең чәчүлекләрен һәм саклау урыннарын саклау режимын тәэмин итү буенча чаралар күрмәгәндә РФ Административ хокук бозулар кодексының 10.4 маддәсе;
10) наркотиклар яки психотроп матдәләр яки аларның прекурсорлары булган кыргый үсемлекләрне юк итү буенча чаралар күрмәгәндә РФ Административ хокук бозулар кодексының 10.5 маддәсе;
11) наркотиклар яки психотроп матдәләр яки аларның прекурсорлары булган үсемлекләрне законсыз үстергәндә 10.5.1 статья;
12) җәмәгать урыннарында наркотиклар яки психотроп матдәләр, яңа потенциаль куркыныч психоактив матдәләр яки наркотиклар кулланганда РФ Административ хокук бозулар Кодексының 20.20 маддәсенең 2 өлеше;
13) ун алты яшькә кадәрге балигъ булмаганнар тарафыннан табиб билгеләмәсе булмаган наркотиклар яки психотроп матдәләр, яңа потенциаль куркыныч психоактив матдәләр яки наркотиклар кулланганда РФ Административ хокук бозулар кодексының 20.22 маддәсе;
Күрсәтелгән статьялар хокук бозучылар өчен 1500 сумнан административ кулга алуга кадәр 15 тәүлеккә кадәр штрафлар рәвешендә җәзалар каралган.